dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Òl rèdès sül pirèr e la strìa
ÒL RÈDÈS SÜL PIRÈR E LA STRÌA
Gh'era 'na òlta 'n paes 'ndùa 'l crèseva piànti de pirèr cargàac' de pìr.
'N de üu de chìs-c’ pirèr 'ndava sǜ 'n rèdès a maiàa giò i pìr ca i ghe piasiva 'n bèl póo.
'N dì 'ntàat ca l'era sǜ 'ndèl pirèr, 'l pàsa ilò sóta 'na strìa, végia e catìva; la ghe ciama sǜ, quasi 'n póo de gnèch: "Bàtem giò 'n pìr a ca mì !".
L’Italia l’è òl Paés pusé bèl al mont
L’Italia è il Paese più bello al mondo
GLI ITALIANI DIVERSI FANNO L’ITALIA IL PAESE PIU’ BELLO AL MONDO!
L’Italia l’è òl Paés püsé bèl al mont,
bel destendüt da sǜ ‘nsom a giò ‘nfont,
da la scima de li Alpi bianchi inévadi
fina al Paradis de li personi disperadi 1)
E tüt chel ca ghe itè en de ‘sti cunfìi,
al gà vargòt de speciàal, de propri fìi:
come ‘na specie de grazia particolàar,
ca la cupris tüt, da li montagni al màar!
Al sarà forse la bèlèzza di nos lööc,
u la simpatia che scolda come en fööc;
a tüc’ i forès’c’ al ghe smaia i déec 2)
a-i idimm, con tàac problemi, istes contéec’!
E ilura a-i diventa malign e i parla màal:
“sée ca en popol, ognaü l’è ‘n banderàal;
se po’ miga fidas de otri, ladri e mafiós!"
… e tüc’ a-i se permèt de olsàa la öos …
Nuu, ca angà doi orégi, me scolta e ‘n tas:
an gà bùu cór, mèi laga po’ sfogas!
Ma quant ca me decit da faa sül seri …
me-i bat tüc’, sül gioc e süi laoréri! 3)
Parchè la nosa richèzza l’è la diversità:
angà en dialèt divers par ogni Cità,
e sóta ogni campanil en caratèr diferènt:
e ognantü al tira fò che ca ‘l ga dènt!
Come i fior, de vari colór e fatèzza,
a-i ghe dona al pràat ‘na gran belèzza,
istess li personi: gnàa en pö li se ‘nsumiglia:
tüti diversi li fa n’orchèstra che suna a meraviglia!
*-*-*-
Chèsta bela storia la gà ‘na smagia,
parchè sa mai parlàat de l’Albosagia ?
Trop grant òl so splendòor:
l’aris umbriàat de l’Italia ogni valòor!
Paolo Piani
NOTE
1) Lampedusa
2) al ghe smaia i déec: fa digrignare i denti, fa venire il mal di denti
3) bat tüc’, sül gioc e süi laoréri!: li battiamo tutti, nei giochi e nei lavori; forse ho scritto questa poesia l’anno che abbiamo vinto i mondiali, battendo in finale proprio la Germania?
pezòt
(pezòc’), s.m.
pezzotto, tipico tappeto tessuto in Val d’Arigna, lavorato con ritagli di stoffa di ogni genere e ornato di disegni vari a tinte per lo più vivaci
Ol lǜf e la bólp
Il lupo e la volpe
Ol lǜf e la bólp
'N dì i và ditè 'ndè 'n bàit dè móntàgna 'ndua al frésch sǜ 'nden rongiàl de acqua ghé iló 'na grànt cónca dè ràm piéna dè làc’.
La bólp la dìs al sò amìis: "ghè sura fói piscéni e bachec' de légn, laga ca i lechi sǜ mi!", e iscé la se lèca sǜ de güst la pàna.
'L lǜf 'l specia, pò 'l bìif tǜt ol làc’ spanàat.
'L rua ol pastóor e la bólp la scapa dala puleröla da 'ndua i dùu iera 'ndàc' dité, ma ol lǜf, 'nfiàat dal lac' tracanàat, 'l ghè rua ca a pasàa e al se ciapàa sü tati legnàdi fìn'ca lè ridót a 'na pelascia, iscé 'l pö 'nfilàs fò a lǜü da chèl böc' strec'.
La bólp, ndèl fratèep, iló a speciàa 'ndèl bósch tacàat, la maiàat nisciṍli e coi güs la fàc' scià 'na colàna ca la se mèsa 'ntóren al còl.
Quànca la vìt ruàa ol lǜf cal źòpegava, la scürlìs la colàna e la dìs: "àa mi sóo stàcia marelada sü; te sentèt cóma i me scrisciöla i òs".
Ciapàat da la compaśiù 'l lǜf credulù al tö sü a gigiola la bólp e, 'ntàat cal źopega, al lè pòrta a tórnàa 'n réet.
Li nòni li conclüdeva cola 'nteligènsa di véc’: " 'ndìi, 'ndìi a giügàa ca'l malàat 'l porta 'l saa!"
Par cónós ‘l merlo besógna stàch ‘nsèm 'stàat e invèrno.
Per conoscere il merlo bisogna frequentarlo in estate e in inverno
Tartifoi
‘N om, ca l’eva fàc’ ‘n muntù de tartifoi, l’era ‘n punt de mort e la ciamat ‘l so fradèl:
-‘l me dispias murì parchè laghi ‘ndret i tartifoi,
- móor pür tranquil ca ai tartifoi ghè pensi mi, ‘n póo ai mangi e ‘l rèst ai vendi.
