dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Li rani e chèl rospo d'èn virus
LI RANI E CHÈL ROSPO D'ÈN VIRUS
Ghera 'na olta sü 'nde stà tera da paregi pàart li rani ca li girava giò ndèli pózzi, vargüni par guadagnàs ol lambaròt da vìif e d'òtri a noma par starmbolàa l'acqua e 'l pareva a tüt tranquil e li sbarcava ol lünari, 'mpóo giò e 'mpóo sü da l'acqua.
'Mbèl dì vargòt lè ndac' stòrt, quai rani ià cuminciàat cola tös püsé rauca dol solèt e ol gràgrà l'era bélébée stunàat cal pareva 'n laméet pü che gnàa 'n cànt.
La sguizzera
La svizzera
LA SGUIZZÈRA
Adèss ca la mia fióla a Bolligèn la vìif
par pudìi guadagnàs da maiàa e da bìif,
(èn paés apróof a Bèrna, èn cù al mónt!),
‘ndàa a truàla, al va fó ‘n dì quasi rodónt!
E ilùra, ‘na nòc’ ca ciapavi ca sógn,
óo truàat òl rimédi al mè besógn:
sà mì la Sguìzzera sótsùra la giri bén bée 1)
Bèrna e Albośàgia, par magìa giuméli li vée!
Pianti gió ‘n bèl ciòot pü ü meno a Lucèrna, 2)
de nòc’, da piàch, a la lüus de ‘na lantèrna,
l’unti tüt bée con èn tochèl de sóngia
fin ca ‘l vegn lìs e lüsènt come n’óngia;
sübèt òl Doriano e ‘l Zino ‘ndóo a ciamàa,
(ca sempri ‘n d’èn besógn i m’ha dac’ ‘na màa):
ǜü òl bèch dè Ginévra con ‘na còrda al liga,
e ‘l sé mèt a tiràa nsù con gran fadiga,
l’òtro pena sóta l’Austria èn fitù al taca,
e ‘l se mèt a tiràa ‘ngió come ‘na vaca
quanca da ‘ndàa al tòor la gà òl besógn,
e la sgarbarìs-fóréet tüta la Val de Tógn!
Eco ca ‘n pìt a la òlta la cumincia a oltàs:
par piasé, cari Todèsc, vedée da spostàs,
e a ótri de l’Aùstria ólsée su òl stivàal,
ca me pàsa sóta sènsa faf d’òl màal!
Sóo sucùr ca ‘l sarà ‘na gran suàda,
ma che sudisfaziù a la fìi de la giornada:
Bèrna l’è tacada de Malèec a la bèla valèta,
e mi pódi ‘ndàa a truàa la Mari èn biciclèta!
NOTE
1) Sótsùra: si intende un giro di 180 gradi
2) Lucerna si trova proprio in centro alla Svizzera
magàri
avv.
forse, magari
La gàta Sufia
La gatta Sofia
La gàta Sufia
La gàtina ca là scopèrt la contentéza a ütaa i òtri.
Ghera 'na òlta 'na gàta dè nóm Sufia.
L'era 'na gàta bèlebée 'nteligèeta ma 'n póo 'nsürìda e daparlée ca la vìveva èn de 'na grànt cà aprṍöf a 'n giardìi 'mbèlpóo bèl.
Al ghè piasiva 'ndà a titòldera e truàa pòs-c’ nṍof.
'N dì 'ntàat ca la caminàva là idüut 'na farfàla giàlda e blṍ ca la ulava 'ndèl cél.
La farfàla la pareva iscé lìbera e contèta ca la Sufia là decìdüut dè domandàch 'l sò secrèt par vès iscé contèta.
"Cóma tè fée a vès iscé contèta?", là domandàat la Sufia àla farfàla.
"Uli lìbera 'ndèl cél e vardi tǜt chèl ca'l me stantóren.
Me preocupi ca dol pasàat o dol davignìi ma vedi tǜta la belèza ca'l ghè 'ndèl mónt pròpi 'ndèl momènt presènt.
Chèsto 'l me rènt contèta", la ghà respundǜut la farfàla.
Sufia là pensàat a chèl ca la farfàla la gheva dìc' e là decìdüut dè pruàa a vìif 'ndèl presènt pròpi cóma lée.
Là cuminciàat a giügàa e a esploràa 'l giardìi a giügàa e a gòdes ògni momènt.
'Ntàat ca la giügàva la Sufia là 'ncuntràat 'n müsràgn ca'l se'era fàc' màal a 'na źàta.
'L müsràgn 'l piàngeva e al domandàva aiǜt.
Sufia èsendo bèlebée gentìl là decìdüut dè ütàa ol müsràgn.
"Preòcupet mìga, te ütaróo a guarìi la źàta", là dìc' Sufia al müsràgn.
'L müsràgn l'era iscé riconoscènt ca là decìdüut dè portàa Sufia èn dèn lṍöch secrèt 'ndèl giardìi 'nghée ca 'l ghera 'n àlber dè sciareśèra 'mbèlpóo bèl.
"Chèsto l'è 'l mè pòst secrèt 'ndùa 'l me piàas vignìi a pòsàa a lùmbria.
Al te piaśarìs vignìi 'nsèma mì?", 'l ghà domandàat 'l müsràgn.
Sufia là cètàat l'invìt e 'nsèma i se bütagiò sóta la piànta dè sciareśèra a vardàa li niòli e li farfàli ca li ulava sùra dè lóor.
Sufia la se rendüda cǜnt ca bindìna l'eva truàat la contentéza a vìif 'ndèl presènt e pudìi ütaa i òtri.
Da chèl dì la Sufia là visüut davéra contèta a giràa ité par ol giardìi e a ütaa òtri animàai bisognóos.
Ògni òlta ca la vedeva 'na farfàla ulàa 'ndèl cél la grignàva contèta a savìi ca l'eva 'mparàat 'l secrèt dèla contentéza.
Mòràal dèla stòria la contentéza la pö vès truàda 'ndèl vìif èn mèz ala natüra e coi òtri animàai.
'Mparàa ad apprezàa la belèza dèla vìta 'l pö portàa taat piaśé da stà bée davéra.
Tüc’ i sàlmi i finìs ‘n glòria, tüti li fèsti li finìs ‘n baldòria.
Tutti i salmi finiscono in gloria, tutte le feste finiscono in baldoria
Natáal 2021
Natale 2021
Li regòli dei nòs parlamentáar
Sà l'è còlt te dè mètet 'l paltò però prǜma te dè laváa li máa e sé sǜ-'ndèl almanàch la scriǜda l'è rósa ilùra sà i nòni ai ghà püsé de 65 àgn e i ghà prónt i regaìi par Natáal, dòpo ´l 6, sà la befana la ca portàat carbù, tè pödet speciáa 'n dì dè sùul par 'ndáa a pè a truáa prǜma l'àva e pò sa te cerchèt, da quai páart, te truéet áa ol nòno.
Sà ´nvéci sǜ-'ndèl almanàch 'ncöö l'è 'n dì nìgro ma par ti l'è ´'n dì sé, ilùra ´n sè èn aranciù e tè pödet portáa 'l cáa a fàla e niént òtro; però magàri al rua 'n emendament, ´n ghà dàc' l'incarich a la befana, ca l'è stàcia mèsa 'ndèla calz-force, dè dàfó a chìi ca i ghà l' ISEE fìna a 20000 euri, 'n cèlular col' app MI; par ´l momènt te dè contentàs, pò l'è pusibél ca pǜsé inàaz an fà ach MI e TI iscé sìi èn dùu e pudìi portáa áa i rèdès fìna a 14 àgn cóma congiünt par stáa coi cunvivenc' sèmpri chè ´l tàol al sìès piscì par 6 con dódes scàgni iscè se pö mantignìi la distansa cola maschìrina e li forchéti e córtei d'argènt.
