dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Stòria dól scosàl dèla nòna
"Stòria dól scosàl dèla nòna", cóma l'è véra!
Ol prǜm üso dól scosàl dèla nòna l'era de proteisc ol pedagn ca ghera sóta, ma, 'mpü:
Al sirvìva da guant par tṍ fò la padèla ca la scotava dal fùren;
L'era üsàat par sügàa li làgrimi di rèdès e 'n certi ocasiù par netàa li fàcini strógi;
'Na gran turtüra
UNA GRANDE TORTURA (… EH EH EH …)
‘NA GRAN TURTÜRA (… EH EH EH …)
Mi ‘l só ca parché a nüü Bosàc’,
ògni òlta ca a Sóndri ‘n sé ‘ndàc’,
dòpo vès lavàat- gió ‘l müs ‘ndèl cadìi,
(parchè èn cità i paesàa, i è varda de fìi),
e da la staziù fin èn piazza Campèl,
‘nsé pasàac’ sǜ còl nòs pàs gavèl,
magari èn dì ca ‘l ghéra òl marcàat,
par crumpàa vargót dopo vil tratàat,
e finìic’ i nòs afari, ‘ndréet ‘n s’è vòltàat
par tornàa en chèl paés iscé amàat,
tüti li ólti al me sücès, réet a la strada,
èn fastédi ca a spiegàl fóo ‘na gran süada:
con paróli magri e bióti, al se tratàrìs
tüso ‘n somèlech ca sül müus ‘l te culpìs,
‘na sòrt de spìich ca òl scervèl al te fùra,
e ‘l cöör al te fa sbarbèlàa da la gran pùra,
e tè pódet ca tignìi la crapa ricia
con chèsta lüüs ca la te ‘mpicia,
ca come èn ciòot la te trapàna,
còma al fa en tupìi con la sua tàna.
Te camìnet coi öc’ gió ‘n scarsèla,
pòor Bosàc’, tè pèrs la mèla?
Coma chèla d’èn ciocàt la tua ‘ndadüra,
chi che te vìt i pènsa: pòra creatüra!
Ògna pàs te ris-cèt da scapüsciàs,
a l’òtra géet te ghè ùlet quasi ‘n bràsc,
te vée inàaz nòma a palp e a tentù:
chèl lì, dè vìi, al na biüüt èn brentù!
Ma pèna pasàat ol pùut, la finis ‘sta turtüra:
l’aria frèsca de Albosagia l’è ‘na gran cüra:
chèl ca l’è sücès, l’ó ca capìit fina èn fónt,
ma che gioia vìif ‘n dèl paés püsé bèl al mónt!
dóndàa
v. intr.
dondolare, barcollare, vacillare
La Rusina e l'Orco
Rosina e l'Orco
LA RUSINA E L’ORCO
'Na scióra la völeva fà 'na tórta par i söo, ma la ghéva ca la padèla par fàla cṍös.
Ilùra là mandàat la fiṍla Rusina a fasla prèstàa da üu ilò apröf, 'n diaoleri d'èn omasciù ca i lè ciamava Orco, 'mbèlpóo sü de èta, ca'l ghéva tàac' atrezi e strümènc' par fàa tüc' i laóràa.
L'Orco al ghèla dàcia ontéra ma al ghà racomandàat dè ridagla 'nréet co'na fèta dè tórta sedenò al se sarìs 'nrabiàat.
La màma dèla Rusina dòpo vì cüśinàat la tórta la lagàat 'na fèta 'ndèla padèla e là dìc': <<Rusina, quanca te gharée òia ripòrtech la padèla al chèl omàsc ma stà atènta a mìga pèrt o fàs robàa chèl tòchèl dè tórta>>.
Ma la rèdèśa, 'ntàat ca la caminava réet al sentéer, al ghè ügüut fam e là maiàat 'l tòchèl de tórta sènsa rispètàa la promèsa fácia al omasciù e a chèla fácia àla màma.
Par mìga presentàs còla padèla ṍida, la rèmàat sü da gióbàs 'na bòiascia dè vàca e coli màa a'la fàcia scià a fórma dè triangól èn manéra ca'l parés propi 'na fèta dè tórta con sura 'l cicolàat.
Quànca l'Orco al se 'ncurgiüut dèla bidùnada, lè 'ndàc' sǜ tǜti li füri e la decìdüut dè fàghèla pagàa.
'Na sìira, ca'l pà e la màma dèla Rusina i'era 'ndac' ià de cà, 'ntàat ca la rèdesa la durmìva 'ndèl sò camirìi süzura, l'Orco là rót 'l védro dè 'na fanèstra e lè ndàc' ditè èn cà 'ndèla cüśìna.
Cola óos gòsa là desedàat la rèdèśa: "Rusina sóo sǜl prǜm scalìi, sóo réet a ruàa, chìi ca la maiàat la mia fèta dè tórta?"
<Sóo ca stàcia mì ! Pà, màma sveglia ca lè scià chèl diaoleri d'èn omasciù>; la osaàat la s-citìna con tàata puura.
Ma l'omasciù li 'ndavasǜ amò: "Rusina sóo sǜl segónt scalìi, chìi ca la maiàat la mia fèta dè tórta? sà te me cüntèt sü coma lè stàacia, te perdonaróo".
<La me dàcia gióbàs e ilà maiàda i cagnù>; là ghà dìc' la s-ciata.
"Rusina sóo sǜl tèrs scalìi, chìi ca la maiàat la mia fèta dè tórta?"
<Al ma la robàda la bólp>.
L' Orco dapé al ghè dìs: "Rusina sóo sǜl quàrt scalìi, chìi ca la maiàat la mia fèta dè tórta? sà tè me'l dìset ca te maiaróo".
Ilùra la Rusina dòpo uìch dìc' taati báli la decìdüut dè confesàa: <Embée, l'ò maiàda mì, adès tò dìc' ol giùst, te preghi maièm ca>.
Ma l'Orco , ca l'era ruàat sünsóm àla scàala, al ghè dìs: "Sicóme gnàa tì te mantegnüut la promèsa, fóiscé a mi"; la brancàat la Rusina e al sè lè maiàda 'ndèn bucù.
Móràal dèla fàola (filógna): Sèmpri rispetàa i acòrdi e mài cǜntasǜ báli
Ascendenti
Ol re Arduino al gha domandàat a Bertoldo:
-chi sono gli ascendenti e i discendenti tuoi?
-i méi ascendenti e i discendenti i è i fasoi quant ca i bói giò ‘ndela pignata
