dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Li rani e chèl rospo d'èn virus
LI RANI E CHÈL ROSPO D'ÈN VIRUS
Ghera 'na olta sü 'nde stà tera da paregi pàart li rani ca li girava giò ndèli pózzi, vargüni par guadagnàs ol lambaròt da vìif e d'òtri a noma par starmbolàa l'acqua e 'l pareva a tüt tranquil e li sbarcava ol lünari, 'mpóo giò e 'mpóo sü da l'acqua.
'Mbèl dì vargòt lè ndac' stòrt, quai rani ià cuminciàat cola tös püsé rauca dol solèt e ol gràgrà l'era bélébée stunàat cal pareva 'n laméet pü che gnàa 'n cànt.
La móntanèla
LA MARMOTTA
LA MÓNTANÈLA
Quànca ol sùul lè fiàch còma 'na fiamèla,
al va 'ndèla tàna a drumii a la móntanèla,
e debòt, da la nìif, ol böc' dela sua tàna,
al vee cuerciàat còma sa'l fódés làna.
La rèsta tüt l'anvèren ditè a durmìi,
e la pö nóma 'nsomiàs
de maiàa èrba bùna e tàac' fiurilìi,
ca'i crèseva ilò tacàac' ai sàs.
Ntàat al se cunsüma ol sò gràs,
ma 'mbèl póo al düra,
parché lee la pó ca agitàs,
sa defò al crès ca dapé la pastüra.
Oramài lè scià la prümavéra,
'l sùul còlt al delegua la nìif,
e ol gèlt al pàsa ca'l pàr gnàa véra,
iscè a lee dapé la tórna a vìif.
Lè ormai ura de mèt defò 'l müus,
a piàa la tórna a möof i prüm pàs,
la rùa sǜ l'üs de cà e la vìt 'na grànt lüus,
lè 'l sùul ca lè réet dapé a pizàs.
La ghà ca 'mèet gnamò da fischiàa,
ma la ol truàa vargòt da maiàa,
e subét, 'ndèla scèspeda pòoch ilà,
coi sóo déec, l'èrba tèndra la strèpa scià.
Lè cresüut li lavazzi e marüut a'l parǜ,
debòt 'l ruarà 'l pastór co'li vàchi
e la móntanèla la se 'ndrizarà sü
a ziföla par fàa ca tüti li scàpi.
A'l pastóor al sènt li móntanéli a fischiàa,
iè varda, iè spìa, ma pó iè laga stàa,
al ghà d'òtro da fàa,
al ghà li vachi da cüràa.
Ol tèep de mèt a pòst la cà, de 'ngrasàs,
e fàa la gnàda par 'ngrandìi la caśàda,
ca lè già ura 'notra òlta de 'ndàa a piacàs,
a mò 'nbòt tüt 'l se ripét e al cèsa ogni fracàs.
sacrìsta
s.m.
sagrestano
L'asen e 'l cuntadìi
L'asino e il contadino
l'aśen e'l cuntadìi
'N dì l' aśen dè ´n cuntadìi lè dàc' giò èn de'n póz.
L' animàl là piàigüut e la giolàat fò daliasci par ùri, ´ntàat ca ol cuntadìi 'l cercàva dè fàa vargót al reguàrt.
Àla fìi la decidüut ca l' aśen l'era tròp véc’ e ol póz l'era süc' da tàat tèep e 'l gheva già beśógn dè vès stupàat gió, ducà 'l valeva ca davéra la pèna de fà fadighi a tirà fó l' aśen dal póz.
Là ciamàat i sṍö visìi, tacàac' dè cà e ognantǜu, ciapàat scià 'na badìl, ià cuminciàat a tràgió tèera ´ndèl póz.
L' aśen, rendüut cǜnt dè chèl ca l'era réet a sucét, 'l se mès a caràgnàa e giolàa da fà pura.
Dòpo quai badìladi dè tèera, còla sòrpresa dè tǜc’, l'aśen 'l piantailò dè lamentàs.
'L cuntadìi là vardàat èn fónt al póz e le rèstàat de stüch a chèl ca là vist.
A ògna badìlada dè tèera l'aśen l’era réet a fàa vargót dè miga crét: 'l bàteva la tèera coi źòcoi e 'l fàva 'n pàs sùra la tèera.
E lóor giò sempre püsé tèera ma bèlebée debòt tǜc’ ià idüut con sòrpresa l'aśen a ruàa sü fìna àla bùca dol póz, pasàa sùra l'öor e scapaià a zómp.
Moral dela faola:
La vìta la tràadòs ògna sòort dè tèera....
'l secrèt par 'ndà fó dal póz l'è sgnìcala e üsala par fà 'n pàs èn sü inòlt e trà 'n zómp.
'N pö 'ndàfó dai póz pǜsé profónc' cal ghè sabes sà 'n sè arènt ca.
Besogna üsa la tèera cai tè trà adòs par pudìi 'ndàa inàaz.
Völ bée dè pǜ, sgnìca la tèera parché èn chèsta vìta beśògna vès 'na suluziù, mìga 'n probléma.
Laga ca'i véri aśegn i sìès i òtri.
L’aśen del montagnù, quànca ...
Quando l’asino si era abituato a saltare il pasto, è morto di fame
Te sagiáat li sciaresi? ...
Hai assaggiato le ciliegie ? Si mi sono riempito per bene
Söl = lettiera (fondo,suolo) delle mucche nella stalla; in senso metaforico il fondo della pancia
La mama la ghè fà ...
La mamma gli chiede...
LA MAMA LA GHÈ FA:
<Nì fàc' 'na quai üna de bùna?>
"Ncöo mi ol Pidrin el Tunìi am séra ilò réet al stadù quanca ma 'ncuntràat 'na vegiàta.
Iscé ma fàc' la nòsa bùna aziù:
'm'là portada delaià, da l'òtra dèla strada."
<Èn trìi? 'L'era ca a bòt nóma üu ?>
"Sé ma la spesciava, la voleva ca 'ndàa da chèla."
