Dialèt Bośàc'

'l dialèt l'è la midiśìna
ca la fà bée par regordàs li róbi de 'n bòt

traduci

dall' Italiano al Dialetto Bośàc'


Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.

Consulta la guida

Scrivi qualcosa nel precedente box, clicca su TRADUCI, qui si visualizzerà la traduzione
Racconti

Ol Tunìi e'l patüsc

Ol Tunìi e'l patüsc

La ślita dè légn la sbrisigha 'ndèl sentéer,
la pàr tirada da l'aśen, 
ma l'è ol Tunìi ca'l fà fadìga.

Lǜü l'è ca bùu dè stàa quièt 
'l süa pòoch parché órmài 
'l ghà póoca càrna da cunsümàa.

Ol Tunìi 'l varda li scéśi lónch ol sentéer
quaśi al ghè pàr dè idìi 
tàac' dìic' dè légn bióc'
ca'i uarda l'ària dè stò invèren
ca'l pàr pǜsé fréc’ dèl' àn pasàat.

Dòpo lǜü 'l rua sǜ al Belvedere
e al vìt li cà làigió èn fónt 
coi camì cai füma.

vocabolario

italiano-dialetto / dialetto-italiano (guida)


Scrivi una parola nel precedente box, clicca su CERCA, qui si visualizzerà la traduzione
Poesii

Da 'dùa lè nàsüut òl coronavirus

L’ORIGINE DEL CORONAVIRUS

DA ‘NDÙA L’È NÀSÜUT ÒL CORONAVIRUS

 

“Pedro, tó stò ròp e vàn

a Wuhàn

e tó-réet anca ‘l Gioàn”

“Òl Gioàn?

Par fàn?”

 

“Parché ‘nsèma ghée da somnàa

‘na midisina par salvàa

i cünc’ de l’INPS e la mia cadréga,

e la òsa pinsiù ca la sgarzéga:

tranquìi … la cupa nòma i pinsiunàac’

ma tüc’ chi gioègn i vegnarà schivàac’ ! ”

 

“Ma parché ‘n Cina me da ‘ndàa?”

“L’è par miga fàs ciapàa!

Tanto ‘l mónt sùbet al gira,

e prüma ca ‘l sìes sira

‘sto bèl tòsech al sarà ruàat

‘ndèl nòs paées sgangheràat,

ma nügüu ‘l podarà ‘ndiciàm

e la cólpa a mi ‘mbütàm;

trópi ólti mi ó dic’

ca ‘l sistèma a pic’ a pic’

al saltarà con èn gran bòt

parchè la gèet la scampa tròp,

e chi gioègn ai ga ca òia

da mèt al mónt con tata giòia

rèdes e redésìi come i dìic’ de ‘na màa,

e faggla pü a tiràa a campàa,

anca parché quanda i sarà granc’,

i starà chiló nòma i ‘gnoranc’

parché a l’èster chi bravi i varà

… e sènsa contributi coma ‘s farà?”

 

Chèsta l’è stacia l’incombènsa

ca ai dùu faturìi de la previdènsa,

al gha dac’ de l’INPS òl Presidènt,

par ‘sto problèma grant e urgènt,

e lóor, par dach a mèet al sciór Boéri

sübet i à ciapàat dói curieri,

miga parché i’era dùu ciöc’

ma par miga da ‘nde l’öc’.

 

I ghà mès quasi n’àn

Ol Pédro e ‘l Gioàn

a ruàa a Wuhàn …

 

par ruàa èn chèl gran Paés

ca l’era tüt piée de Cinées,

e sübet i à trac’-fó ‘sta somèza

brüta e cativa: ‘na schifèza!

Da vìla fàcia franca, li pensava

‘sti dói gran crapi de rava,

e sübet i è ‘ndàc’ a l’osterìa

par festegiàa èn alegria:

sushi i se fac’ portàa

‘nsèma a formài e pàa,

‘na butiglia còl busciù,

da bìif giò a strenguiù;

ma quànca òl cameriéer,

al gha portàat, ‘nsèma ai bicéer

anca dùu strani bastuscìi,

al pòst de forchèta e curtilìi,

‘n de n’ato la màa gió ‘n scarsèla

la ghe ‘ndacia a töö la mèla!

 

Sùbet i l’à saüut òl Xi Jinpin,

(ca l’è véc’ ma miga cretìn …):

“Sa ‘sti chì i ghéva la mèla, 1)

i vée de sücül da chèl paées

ca de flónt a la Sasèla

sta sudisfàc’ e bèl distées;

ma sa i ghéva niént da vènt,

gnè da vènt gnè da clumpàa,

bisogna plopi ca staghi atènt,

par miga fam ‘nciapetàa,

palchè come ólp i è fàls

‘n de chèl paées iscé sulìif:

‘na suposta ‘ tè ‘nfila a sbàls

‘n de chèl post iscé pulìif” 2)

 

Ma quànca i à mandàac’ a cercàa,

di dùu, l’umbrìa ghéra pü gnàa:

scapàac’ de córsa con èn risciò robàat,

üü che tirava e l’òtro slongàat!

Ma adès la ròba la se fàcia séria:

i düü i s’è pèrs ‘ndèla Sibéria ,

èn mèz ai girasùi de la stèpa scunfinada,

come i soldàac’ al tèep de la ritirada;

da tornàa a cà i à pèrs la sfida,

sensa li nósi scìmi che fa da guida:

i piaìsc’, i ósa, i ciama la mama ...

la mama … la mama … la mama …

con l’ùltem fiàat al sciór Boéri

i ghè ‘ngüra debòt ol cimitéri!

 

POST SCRIPTUM

Al me scüsi tàat, sciór Boéri

ma disévi miga sül séri;

però l’è ‘n periodo disgraziàat

… e con ti me sóo sfogàat!

 

NOTE

 

  1. Come ben sappiamo tutti, i Cinesi usano la L al posto della R

  2. Pulìif= Purìif: che non plende=prende mai il sole

'l ghè nè amò

 

Vocabolo random

ndèela

usato solo nell’espressione “ ’n mondèla” = in abiti succinti ; vedi anche “biót”

Favole

L'asen e 'l cuntadìi

L'asino e il contadino

l'aśen e'l cuntadìi

'N dì l' aśen dè ´n cuntadìi lè dàc' giò  èn de'n póz. 
L' animàl là piàigüut e la giolàat fò daliasci par ùri, ´ntàat ca ol cuntadìi 'l cercàva dè fàa vargót al reguàrt.

Àla fìi la decidüut ca l' aśen l'era tròp véc’ e ol póz l'era süc' da tàat tèep e 'l gheva già beśógn dè vès stupàat gió, ducà 'l valeva ca davéra la pèna de fà fadighi a tirà fó l' aśen dal póz.

Là ciamàat i sṍö visìi, tacàac' dè cà e ognantǜu, ciapàat scià 'na badìl, ià cuminciàat a tràgió tèera ´ndèl póz.
L' aśen, rendüut cǜnt dè chèl ca l'era réet a sucét, 'l se mès a caràgnàa e giolàa da fà pura.

Dòpo quai badìladi dè tèera, còla sòrpresa dè tǜc’, l'aśen 'l piantailò dè lamentàs.
'L cuntadìi là vardàat èn fónt al póz e le rèstàat de stüch a chèl ca là vist.

A ògna badìlada dè tèera l'aśen l’era réet a fàa vargót dè miga crét: 'l bàteva la tèera coi źòcoi e 'l fàva 'n pàs sùra la tèera.  

E lóor giò sempre püsé tèera ma bèlebée debòt tǜc’ ià idüut con sòrpresa l'aśen a ruàa sü fìna àla bùca dol póz, pasàa sùra l'öor e scapaià a zómp.

Moral dela faola:
La vìta la tràadòs ògna sòort dè tèera....

 'l secrèt par 'ndà fó dal póz l'è sgnìcala e üsala par fà 'n pàs èn sü inòlt e trà 'n zómp.
'N pö 'ndàfó dai póz pǜsé profónc' cal ghè sabes sà 'n sè arènt ca.
Besogna üsa la tèera cai tè trà adòs par pudìi 'ndàa inàaz.
Völ bée dè pǜ, sgnìca la tèera parché èn chèsta vìta beśògna vès 'na suluziù, mìga 'n probléma.
Laga ca'i véri aśegn i sìès i òtri.
 

Proèrbi

Saré de nòc’, l’è cóma ‘na végia che va al tròt.

Sereno di notte, è come una vecchia che va la trotto

se üsa dìi

Badènta en póo chèl rèdès

intrattieni un momento quel bambino

Vócabol

Curiera

Corriera
Stòri

Ndeli maśù

Sti agn, quanca'l ghera cáach gnè la televisiù gnè la radio, dopo scena, la gèet ai se truava ’ndeli maśù al còlt è li femni ntáat ca li filava li cüntava sü li stori.

maśù / stàla = stalla  - stalù = grande stalla

la ghè àa 'mpóo püsé longa