dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Li pózzi
Li pózzi
Ol pentimèet, cal me compàgna par vìi smentegàat par tròp tèep stì pòsc', 'l me 'mpidìs dè partecipàa ali funsiù dèla domènega ca se cunsüma èn löoch quànca li bàiti, mèsi apòst cóma sa'l födés 'n preśépi, li se 'mpinìs dè vìta.
Scünti i mée eróor 'ndèl confesiónàal dè màma natüra; a l'umbrìa deli piànti dè colèr.
'L nisciolèer l'è l' tósch ca se trua èn móntàgna ca'l soporta ca òtri sòta de l'ùu; negǜna òtra pianta la ghè tée a stach aprṍof.
Sóta li sṍi bròchi lè dificèl truàa 'na vegetaziù ca la vée sü forta.
'Na gran turtüra
UNA GRANDE TORTURA (… EH EH EH …)
‘NA GRAN TURTÜRA (… EH EH EH …)
Mi ‘l só ca parché a nüü Bosàc’,
ògni òlta ca a Sóndri ‘n sé ‘ndàc’,
dòpo vès lavàat- gió ‘l müs ‘ndèl cadìi,
(parchè èn cità i paesàa, i è varda de fìi),
e da la staziù fin èn piazza Campèl,
‘nsé pasàac’ sǜ còl nòs pàs gavèl,
magari èn dì ca ‘l ghéra òl marcàat,
par crumpàa vargót dopo vil tratàat,
e finìic’ i nòs afari, ‘ndréet ‘n s’è vòltàat
par tornàa en chèl paés iscé amàat,
tüti li ólti al me sücès, réet a la strada,
èn fastédi ca a spiegàl fóo ‘na gran süada:
con paróli magri e bióti, al se tratàrìs
tüso ‘n somèlech ca sül müus ‘l te culpìs,
‘na sòrt de spìich ca òl scervèl al te fùra,
e ‘l cöör al te fa sbarbèlàa da la gran pùra,
e tè pódet ca tignìi la crapa ricia
con chèsta lüüs ca la te ‘mpicia,
ca come èn ciòot la te trapàna,
còma al fa en tupìi con la sua tàna.
Te camìnet coi öc’ gió ‘n scarsèla,
pòor Bosàc’, tè pèrs la mèla?
Coma chèla d’èn ciocàt la tua ‘ndadüra,
chi che te vìt i pènsa: pòra creatüra!
Ògna pàs te ris-cèt da scapüsciàs,
a l’òtra géet te ghè ùlet quasi ‘n bràsc,
te vée inàaz nòma a palp e a tentù:
chèl lì, dè vìi, al na biüüt èn brentù!
Ma pèna pasàat ol pùut, la finis ‘sta turtüra:
l’aria frèsca de Albosagia l’è ‘na gran cüra:
chèl ca l’è sücès, l’ó ca capìit fina èn fónt,
ma che gioia vìif ‘n dèl paés püsé bèl al mónt!
Mèśa
(Méśi), s.f.
Messa, rito liturgico – TO | Mèśa prǜma = prima Messa della giornata, celebrata molto presto al mattino
Ól cèrf la leòr e l'aśen
Il cervo la lepre e l'asino
Ól cèrf la leòr e l' aśen
´N cèrf con en frónt dùu béi còrègn ramificac', 'ndàva a paséc' ité par ´l bósch.
Lè pasàat da iló ´na leòr e la sè fermàda a vardàa fìs ol cèrf.
Ilùra ,´ntáat ca la saltelava, là se fàcia inàaz e ´l là dìc':
"Varda ´n póo chiló, sóo ca àa mi´n bèl cervàt, l'è abòt ca 'ndrizzi sǜ li mei óregi e l'è cóma sé gharés sǜ i corègn cóma i töo ."
N'asen ca 'l pascolàva iló aprṍf, pèna la sintìit chèl ca la ghà dìc' la leòr, ´mbrinsiùnàat là ósàat:
" Varda ti, te ghée rèśù ! Nùu ´n sè tǜc’ trìi dèla stèsa ràzza, mi ól cèrf e ti leòr"
´L cèrf là vardàat i dùu con compasiù e disprèz e pó là cuntinuáat a caminàa par ´l bósch.
Móràl dèla fàola: Varda e pàsa e cürèt ca de lóor ca iè nóma dei sbrufù.
Ciàri, fréschi e dulsi acqui ...
Chiare, fresche e dolci acque ...
Ciàri, fréschi e dulsi acqui ´ndua scór èn mèz ai sàs ol Lìiri, ilò réet al Fùrèn, èn chèla vàl de sùspìir 'ndùa la sira lè de cà ol sòlènch rót dal bèl sùu di zampógn Chamonì nümèr 5
Chiare, fresche e dolci acque dove scorre in mezzo ai sassi il Livrio, nei pressi del Forno, in quella valle di sospiri dove alla sera è di casa la solitudine rotta dal bel suono dei campanacci Chamonix numero 5.
AL FUREN
Tö mèt vés itè per 'na val 'ndua se sent 'l vèrs dèl'acqua ca la scór itè par i cràp e iló apröof se sènt li dasi dei pésc' ca li früscia sbüsadi da l'aria fina 'ntàat ca se sènt i zampògn e li bronzi deli vachi ca li pascóola e dèndòmàa idìi l'umbria ca la vengiò dala scima sbüsada dal sùul cal crès adasi....
e densìra dènaz al fuglàa col ciapèl dèla manèstra 'n màa sentàat sü 'ndèla bàaca a sintìi sciopètàa la legna dè larès ca la fiama e defò, 'mpóo ilà al sè fà sintìi a la sciguèta e magare a ol caorabèsóol...
Epó epó, quati róbi ghè sarìss amò da cuntàa sü, ma la sarès lunga...
Traduzione:
Vuoi mettere trovarsi in una valle dove si sente il rumore dell'acqua che scorre tra i sassi e lì vicino sentire i rami dei pini muoversi fruscinado spinti dall'aria di montagna intanto che si odono i campanacci delle mucche che stanno pascolando e al mattino poter osservare l'ombra che scende dalla cima spinta dal sole che sta crescendo piano piano...
e alla sera, davanti al focolare con la tazza dil legno in mano con la minestra, seduto sulla panca a sentire lo soppiettio della legna di larice che brucia e di fuori, poco lontano, si fa sentire la civetta e magari anche succiacapre...
E poi e poi, quante altre cose ci sarebbero ancora da raccontare, ma sartebbe lunga...
