dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Ol Tunìi e'l patüsc
Ol Tunìi e'l patüsc
La ślita dè légn la sbrisigha 'ndèl sentéer,
la pàr tirada da l'aśen,
ma l'è ol Tunìi ca'l fà fadìga.
Lǜü l'è ca bùu dè stàa quièt
'l süa pòoch parché órmài
'l ghà póoca càrna da cunsümàa.
Ol Tunìi 'l varda li scéśi lónch ol sentéer
quaśi al ghè pàr dè idìi
tàac' dìic' dè légn bióc'
ca'i uarda l'ària dè stò invèren
ca'l pàr pǜsé fréc’ dèl' àn pasàat.
Dòpo lǜü 'l rua sǜ al Belvedere
e al vìt li cà làigió èn fónt
coi camì cai füma.
Da 'dùa lè nàsüut òl coronavirus
L’ORIGINE DEL CORONAVIRUS
DA ‘NDÙA L’È NÀSÜUT ÒL CORONAVIRUS
“Pedro, tó stò ròp e vàn
a Wuhàn
e tó-réet anca ‘l Gioàn”
“Òl Gioàn?
Par fàn?”
“Parché ‘nsèma ghée da somnàa
‘na midisina par salvàa
i cünc’ de l’INPS e la mia cadréga,
e la òsa pinsiù ca la sgarzéga:
tranquìi … la cupa nòma i pinsiunàac’
ma tüc’ chi gioègn i vegnarà schivàac’ ! ”
“Ma parché ‘n Cina me da ‘ndàa?”
“L’è par miga fàs ciapàa!
Tanto ‘l mónt sùbet al gira,
e prüma ca ‘l sìes sira
‘sto bèl tòsech al sarà ruàat
‘ndèl nòs paées sgangheràat,
ma nügüu ‘l podarà ‘ndiciàm
e la cólpa a mi ‘mbütàm;
trópi ólti mi ó dic’
ca ‘l sistèma a pic’ a pic’
al saltarà con èn gran bòt
parchè la gèet la scampa tròp,
e chi gioègn ai ga ca òia
da mèt al mónt con tata giòia
rèdes e redésìi come i dìic’ de ‘na màa,
e faggla pü a tiràa a campàa,
anca parché quanda i sarà granc’,
i starà chiló nòma i ‘gnoranc’
parché a l’èster chi bravi i varà
… e sènsa contributi coma ‘s farà?”
Chèsta l’è stacia l’incombènsa
ca ai dùu faturìi de la previdènsa,
al gha dac’ de l’INPS òl Presidènt,
par ‘sto problèma grant e urgènt,
e lóor, par dach a mèet al sciór Boéri
sübet i à ciapàat dói curieri,
miga parché i’era dùu ciöc’
ma par miga da ‘nde l’öc’.
I ghà mès quasi n’àn
Ol Pédro e ‘l Gioàn
a ruàa a Wuhàn …
par ruàa èn chèl gran Paés
ca l’era tüt piée de Cinées,
e sübet i à trac’-fó ‘sta somèza
brüta e cativa: ‘na schifèza!
Da vìla fàcia franca, li pensava
‘sti dói gran crapi de rava,
e sübet i è ‘ndàc’ a l’osterìa
par festegiàa èn alegria:
sushi i se fac’ portàa
‘nsèma a formài e pàa,
‘na butiglia còl busciù,
da bìif giò a strenguiù;
ma quànca òl cameriéer,
al gha portàat, ‘nsèma ai bicéer
anca dùu strani bastuscìi,
al pòst de forchèta e curtilìi,
‘n de n’ato la màa gió ‘n scarsèla
la ghe ‘ndacia a töö la mèla!
Sùbet i l’à saüut òl Xi Jinpin,
(ca l’è véc’ ma miga cretìn …):
“Sa ‘sti chì i ghéva la mèla, 1)
i vée de sücül da chèl paées
ca de flónt a la Sasèla
sta sudisfàc’ e bèl distées;
ma sa i ghéva niént da vènt,
gnè da vènt gnè da clumpàa,
bisogna plopi ca staghi atènt,
par miga fam ‘nciapetàa,
palchè come ólp i è fàls
‘n de chèl paées iscé sulìif:
‘na suposta ‘ tè ‘nfila a sbàls
‘n de chèl post iscé pulìif” 2)
Ma quànca i à mandàac’ a cercàa,
di dùu, l’umbrìa ghéra pü gnàa:
scapàac’ de córsa con èn risciò robàat,
üü che tirava e l’òtro slongàat!
Ma adès la ròba la se fàcia séria:
i düü i s’è pèrs ‘ndèla Sibéria ,
èn mèz ai girasùi de la stèpa scunfinada,
come i soldàac’ al tèep de la ritirada;
da tornàa a cà i à pèrs la sfida,
sensa li nósi scìmi che fa da guida:
i piaìsc’, i ósa, i ciama la mama ...
la mama … la mama … la mama …
con l’ùltem fiàat al sciór Boéri
i ghè ‘ngüra debòt ol cimitéri!
POST SCRIPTUM
Al me scüsi tàat, sciór Boéri
ma disévi miga sül séri;
però l’è ‘n periodo disgraziàat
… e con ti me sóo sfogàat!
NOTE
-
Come ben sappiamo tutti, i Cinesi usano la L al posto della R
-
Pulìif= Purìif: che non plende=prende mai il sole
ndèela
usato solo nell’espressione “ ’n mondèla” = in abiti succinti ; vedi anche “biót”
L'asen e 'l cuntadìi
L'asino e il contadino
l'aśen e'l cuntadìi
'N dì l' aśen dè ´n cuntadìi lè dàc' giò èn de'n póz.
L' animàl là piàigüut e la giolàat fò daliasci par ùri, ´ntàat ca ol cuntadìi 'l cercàva dè fàa vargót al reguàrt.
Àla fìi la decidüut ca l' aśen l'era tròp véc’ e ol póz l'era süc' da tàat tèep e 'l gheva già beśógn dè vès stupàat gió, ducà 'l valeva ca davéra la pèna de fà fadighi a tirà fó l' aśen dal póz.
Là ciamàat i sṍö visìi, tacàac' dè cà e ognantǜu, ciapàat scià 'na badìl, ià cuminciàat a tràgió tèera ´ndèl póz.
L' aśen, rendüut cǜnt dè chèl ca l'era réet a sucét, 'l se mès a caràgnàa e giolàa da fà pura.
Dòpo quai badìladi dè tèera, còla sòrpresa dè tǜc’, l'aśen 'l piantailò dè lamentàs.
'L cuntadìi là vardàat èn fónt al póz e le rèstàat de stüch a chèl ca là vist.
A ògna badìlada dè tèera l'aśen l’era réet a fàa vargót dè miga crét: 'l bàteva la tèera coi źòcoi e 'l fàva 'n pàs sùra la tèera.
E lóor giò sempre püsé tèera ma bèlebée debòt tǜc’ ià idüut con sòrpresa l'aśen a ruàa sü fìna àla bùca dol póz, pasàa sùra l'öor e scapaià a zómp.
Moral dela faola:
La vìta la tràadòs ògna sòort dè tèera....
'l secrèt par 'ndà fó dal póz l'è sgnìcala e üsala par fà 'n pàs èn sü inòlt e trà 'n zómp.
'N pö 'ndàfó dai póz pǜsé profónc' cal ghè sabes sà 'n sè arènt ca.
Besogna üsa la tèera cai tè trà adòs par pudìi 'ndàa inàaz.
Völ bée dè pǜ, sgnìca la tèera parché èn chèsta vìta beśògna vès 'na suluziù, mìga 'n probléma.
Laga ca'i véri aśegn i sìès i òtri.
Saré de nòc’, l’è cóma ‘na végia che va al tròt.
Sereno di notte, è come una vecchia che va la trotto
Ndeli maśù
Sti agn, quanca'l ghera cáach gnè la televisiù gnè la radio, dopo scena, la gèet ai se truava ’ndeli maśù al còlt è li femni ntáat ca li filava li cüntava sü li stori.
maśù / stàla = stalla - stalù = grande stalla
